Przyznaję: nie pamiętam kiedy znakomita restauracja Albina Herzyka upadła, w czas okupacji czy nowego ładu powojennego, kiedy to z braku mieszkań, władza ludowa wiele lokali rzemieślniczych, sklepowych, restauracyjnych i nawet suteren przeznaczyła na cele mieszkalne dla tłumu przybyszów z najuboższych dzielnic Polski… Może też stało się to później, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych w ramach „Bitwy o handel” Hilarego Minca? W każdym razie pożar, który zniszczył strych i uszkodził więżbę dachową w strefie kalenicy, powstał już w najnowszych czasach, dom opustoszał i mimo prowizorycznego zabezpieczenia dachu popadał w rujnację, w niczym nie pomogło mu zabijanie okien i blaszane ścianki osłonowe od strony ulicy i dojazdu boczego, zaś mała zeszłoroczna katastrofa budowlana na szczeście nikomu nie wyrządziła krzywdy – ale dała przedsmak losu jaki zaniedługo czeka cały ten zabytkowy budynek. Zabytkowy – choć nie tyle on sam, lecz cały dolny odcinek Ulicy Sobieskiego uznany został jako zabytkowy… W tym miejscu pewnie ktoś zauważy: willa Hugona Nitscha na Krzywym Mostku jest ładniejsza i w nie lepszym stanie, nikt nie ronił łez za zabytkowym Browarem i „Solniakiem” przy Browarnej, podobnie jak za willą cottage Josephyego w Olszówce Dolnej, która za niedługo podzieli ich los, tak jak i stareńkie domki wiejskie w Kamienicy pomiędzy Św. Małgorzatą i Nowym Cmentarzem… „Polska szkoła konserwacji zabytków”? A co to takiego, śmiej się pan z tego!

Miło jest móc przekazać Pasjonatom „Beskidii” pomyślną wiadomość, dotyczącą przedmiotu jednego z najbardziej pesymistycznych wpisów: losu totalnie zrujnowanej byłej „Restauracji Mieszczańskiej” Albina Herzyka przy ulicy Sobieskiego Nr 28! Gdzieś od miesiąca może lub dwóch, zaczęło się tam coś dziać: na zaplecze zajechał samochód-betoniarka, pojawili się murarze, którzy rozebrali opalone i zgrębiałe elementy fasady bocznej, a potem przystąpili do robót murarskich i budowy nowego nadproża, wreszcie zaczęła się już na całego rozbiórka nadpalonego poszycia dachu i w końcu całej nadwątlonej więźby dachowej! Zagadniety Pan Majster twierdzi, że to nie rozbiórka tej zabytkowej kamieniczki, tylko przygotowanie do odbudowy, ale … kto go tam wię? Więc telefon do Szefa bielskiej Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach, znanego nam już z najlepszej strony mgra Jacka Koniora i jego informacja: „Budynek ten, który objety jest ochroną zabytków ciagu ulicy Sobieskiego, po wykupieniu go przez prywatnego inwestora na cele użytkowe zgodne z jego funkcją, jest przez niego rekonstruowany ściśle według wskazań i pod nadzorem konserwatorskim, który pełni kierowana przez Mgra Koniora Delegatura WUOZ”! A więc kolejny raz: „Ojczyzna uratowana!”; wypada tylko poczekać na zakończenie rewaloryzacji budynku i udokumentować ten podniosły fakt zdjęciem dla naszej „Beskidii”! Żeby też po tak obiecującym początku z ratowaniem skazanych na samozagładę bielskich zabytków, ruszyło się coś z onegdajszą ozdobą Bielska – kamienicą Hugo Nitscha na Krzywym Mostku, no i willą cottage Josephego w Olszówce…

 Zdjęcie ze zbiorów pana Jacka Proszyka, za zgodą właściciela.

Moi Państwo: warto zobaczyć - coś się tu dzieje! jeśli (tym razem!) pamięć mnie nie zawodzi: pierwszy przypadek restauracji doszczętnie zrujnowanego zabytku w Bielsku! Nieśmiało zapytuję: który będzie następny - może przepiękny niegdys dom Hugona Nitscha na Krzywym Mostku? Czyli w pryncypalnym punkcie Miasta - w rejonie SFR, Sądu, siedziby Rewaloryzacji Miejskiej, przyszłego wielopoziomowego parkingu, wreszcie targowiska miejskiego?

Kroniki upadku i restauracji budynku porestauracyjnego ul Sobieskiego Nr 28 - ciąg dalszy: 03 luty 2016 - 3 mansardy (nowość!) i podsiębitka dachu: robota aż się pali w rękach!

08 lutego 2016 - czyli pięć dni później: dach budynku porestauracyjnego gotów do krycia! Napięcie rośnie: co zobaczymy na dachu? Z całą pewnością nie papę - jak było przed upadkiem budynku, a nawet dachówkę z papy termozgrzewalnej, ino jak na samym Rynku - dachówkę ceramiczną! Mam pospolity gust, więc marzy mi się tradycyjna, koloru ceglastego - ale nie będziemy przecież wybrzydzali, jeżeli zobaczymy coś oryginalniejszego!

Stan z dnia 10.03.2016 - a więc dach rzeczywiście pokryto dachówką ceramiczną w odcieniu ceglastym - nieco jaśniejszym od tej z sąsiedniego budynku Nr 30. Ukończono także rynny i rury spustowe, na ukończeniu sa prace budowlane fasady wschodniej - tylko patrzeć, a nastąpią roboty tynkarskie i budynek nabierze wyglądu!

 Stan na dzień 18.03.2016

Co prawda - fasada byłej Restauracji Albina Herzyka nadal straszy okrutnie odrapanym wyglądem, ale dla obiektywizmu odnotować musimy następną - prawdziwie "dobrą zmianę": wreszcie nowa stolarka okienna! Mamy ostatni dzień sierpnia 2016 roku, przed 77 laty był to ostatni dzień pokoju, a Mama odważyła się z nami dzieciakami odwiedzić puściutkie Kąpielisko Miejskie! Pamiętam - Miasto było jakby wymarłe, ulica Sobieskiego zawsze pełna gwaru - pusta, sklepy i piekarnia p. Króla (Sobieskiego Nr 13) co prawda otwarte, ale ruch w nich żaden! Ach Niemcy, Niemcy - dlaczego wyrządziliście nam to zło?

Skoro już tak się stało, że zostałem kronikarzem upadku budynku byłej Restauracji Mieszczańskiej Albina Herzyka, Sobieskiego Nr 28 – to niech i tak będzie, że gwoli obiektywizmu kronikarskiego – będę sprawozdawcą przywracania Miastu tego zabytkowego budynku! Krok po kroku: począwszy od wstydliwego przesłaniania niszczejącej ruiny, wreszcie rozbiórki nadpalonego dachu i położenia żelbetowego stropu nadparterowego, potem więźby dachowej, budowy sześciu mansard, podsiębitki połaciowej, pokrycia dachu dachówką ceramiczną, założenia stolarki okiennej i w końcu – osłonięcia murów zewnętrznych pod roboty tynkarskie w pierwszych dniach września 2016! Kształtu i kolorystyki tego, co ujrzą nasze oczy po zdjęciu „kokona” osłaniającego, jeszcze nie znamy, ale firma wykonawcza i jej Kierownik Budowy – mieszkający chyba nieprzypadkowo vis-á-vis, są jednak gwarancją tego, że będzie to coś pięknego!

Krok po kroku zbliża się chwila, gdy oczy nasze rozjaśnią się na widok: „finis koronat opus”! Dzisiaj, słonecznego jak rzadko wtorku listopadowego 08.11.2016, opadł wreszcie kokon osłaniający rekonstrukcję budynku od strony ulicy Sobieskiego i choć trwają jeszcze prace przy jego (być może kamiennym nawet!) cokole, już cieszymy się dobrze komponującym się z rudą dachówką, jasnym tynkiem parteru… Spójrz Miły Pasjonacie: jak rzadko kiedy indziej widać tu, z jak mało wystawnych, ale przemiłych budynków składały się dawne przedmieścia Bielska, które zasiedlali skromni Twórcy jego niezwyczajnej dla ziem polskich zasobności i zamożności! W tym kontekście przypominam nieodległe budynki Eduarda Schnack`a i „Dom Tkacza”, w którym teraz przeciekawe muzeum…

Kronikarski obowiązek: w dn. 22.11.2016 od zewnątrz pozostało dokończenie robót przy cokole - no i portal wejściowy! Reszta - coś pięknego, zachęcam do autopsji!

Komentarze