Bombardowanie Czechowic

W niedzielę 20 sierpnia 1944 roku około 6 rano z bazy lotniczej w Pantanella we Włoszech wystartowały amerykańskie bombowce B-24 Liberator, których zadaniem było zrzucenie bomb na zakłady przemysłowe w Oświęcimiu i rafinerię ropy naftowej w Czechowicach. Głównym celem była Rafineria Vacuum Oil Company Limited, która przed wojną należała do Mobil Oversea Oil Company w USA. Po zajęciu Polski przez Niemców działalność Vacuum Oil Company A.G. Tschechowitz O/S podporządkowano Deutsche Vacuum Oil w Hamburgu. Po godzinie 10 powietrzna armada przeleciała nad Podhalem i Myślenicami, aby przed Krakowem skręcić w lewo. Z eskadry wyodrębniły się bombowce B-24 Liberator z 460, 464 i 465 Grupy Bombowej (92 maszyny), osłaniane bezpośrednio przez 49 Mustangów z 325 i 52 Grupy Myśliwskiej oraz sławnej 332 Grupy Myśliwskiej „Tuskegee Airmen”. Około godziny 10:30 rozpoczęło się bombardowanie[1][2]. Godzinę wcześniej ogłoszono w Czechowicach i Dziedzicach alarm lotniczy. Bomby spadły w okolicach cegielni Ślusarczyka w Bestwinie następnie na zakłady przemysłu elektrycznego w Czechowicach, fabrykę zapałek i główny cel, czyli rafinerię Vacuum która w kilku miejscach stanęła w płomieniach. Bombowce leciały dość nisko i cele osiągane były z dużą precyzją. Poza wspomnianymi obiektami bomby zniszczyły lub naruszyły także budynki mieszkalne oraz torowisko kolejowe. Nalot trwał kilkanaście minut. Różne źródła podają od 20 do 86 zabitych, tak narodowości polskiej, jak i niemieckiej. Wśród nich był niemiecki burmistrz Czechowic-Dziedzic – Ladenberger, właściciel Fabryki Kabli – Neumann, architekt – Kurzius. Zginęli ponieważ wtedy nadzorowali kopanie rowów przeciwczołgowych. Do końca dnia trwało gaszenie pożarów oraz akcje ratunkowe w zniszczonych i zawalonych budynkach. Wiele bomb nie eksplodowało. Aby usunąć niewypały kilka dni później do Czechowic przybyli więźniowie z obozu Auschwitz-Birkenau