Co tych dwoje tak wypatruje na tej żółtej odrapanej ścianie, za klimatyzowaną budką obok II. Urzędu Skarbowego?

Na zbliżeniu widać lepiej: za budką kryje się tablica z szwedzkiego granitu, na której wyryta inskrypcja podpisana symbolem SOLIDARNOŚCI i napisem „Podbeskidzia”…

W większym zbliżeniu udaje się nam odczytać wypisane wyblakłymi złoconymi literami: „W dniach 27 I – 6 II 1981 r. społeczeństwo Podbeskidzia zorganizowane w szeregach NSZZ Solidarność strajkiem powszechnym zaprotestowało przeciw nadużyciom władz i niesprawiedliwości społecznej. Porozumienie zostało osiągnięte dzięki mediacji Lecha Wałęsy i Episkopatu Polski, a podpisane w sali ZPW Bewelana. 6 lutego 1989. Solidarność Podbeskidzia”. Mamy maj 2015, tablica pamiątkowa honorująca nieśmiertelny zryw wolnościowy Podbeskidzkiego Społeczeństwa wmurowana została jeszcze za PRL-u, przed zaledwie dwudziestu sześciu laty – a jakby jej nie było… A właściwie gorzej: została sprofanowana przez kompetentne władze, zezwalające na zasłonięcie jej komercyjną budką, w niegodnym, robiącym plugawe wrażenie – otoczeniu!

To samo dotyczy zresztą całego budynku byłej Sali ZPW „Bewelana”: wstyd i hańba dla tego naszego do niedawna Wojewódzkiego Miasta i jego władz!

Przybici i zgnębieni odchodzimy z Alicją i Tomaszem z tego miejsca; mam jeszcze w oczach ciżbę sympatyków SOLIDARNOŚCi tłoczących się na tym placyku, przed drzwiami, za którymi obrady i negocjacje wodzów Solidarności Podbeskidzia z udziałem Lecha Wałęsy, a później te zwycięskie – przy mediacji biskupów Dąbrowskiego, Domina i Zimniaka, wreszcie tę poranną mszę dziękczynną z „Te Deum Laudamus” – kiedy to z ócz wielu z nas popłynęły łzy szczęścia… Kolegom ze Strajku Generalnego Podbeskidzia i I. Walnego Zebrania Delegatów Regionu Solidarności Podbeskidzia – Grażynie Staniszewskiej, Marcinowi Tyrnie i Henrykowi Juszczykowi, Pełnomocnikowi Prezydenta Miasta, dedykuję!

Z niezgłębialnych zasobów Internetu wygooglowałem jeszcze takie oto zdjęcie z placyku przed Salą ZPW „Bewelana” – jak sądzę zrobione tego samego dnia i przez tego samego fotografa, tylko z innego trochę punktu widzenia. Widać stojak z flagami narodowymi i tłumek przed drzwiami wejściowymi, za którymi wielki hol z kioskiem po lewej i dalej ogromna, zastawiona stolikami sala ze sceną, na której permanentnie obradujący Międzyzakładowy Komitet Strajkowy SOLIDARNOŚCi Podbeskidzia. Całością dowodzi oczywiście niesłychanie autorytatywny Przewodniczący Patrycjusz Kosmowski – przez nikogo nie nazwany inaczej, aniżeli „Patrykiem”; ale gdy nastał kryzys wywołany pogłoskami o mającej nastąpić pacyfikacji milicyjnej – stery objął LECHu Wałęsa i ogłosił strajk okupacyjny w całym Regionie! Ponieważ zaś większość przedsiębiorstw bielskich połączona była z „Bewelaną” stałym łączem głośnikowym – apel ten wysłuchaliśmy i my w S-ni Inwalidów DOMENA i po przegłosowaniu, jednogłośnie – choć z wielkim strachem, przystąpiliśmy do tej ostatecznej formy strajku! Niezapomniane godziny i dni…

Jestem zdania, że nigdy za dużo zdjęć i wspomnień z najchlubmiejszych okresów naszego Miasta i Regionu, zwłaszcza zaś świadczących o najwznioślejszych czynach do jakich wzbiła się tutejsza społeczeność! Potwierdzeniem tego nadsyłane przez P.T. Pasjonatów „Beskidii” wpisy i przyczynki z czasów zbudowania potęgi przemysłowej i powstania na przełomie wieków przodującego cywilizacyjnie, nieformalnego jeszcze Dwumiasta na pograniczu Śląska Cieszyńskiego i Galicji, a w czasach bielskiego Burmistrza dra Wiktora Przybyły – najzamożniejszego miasta powiatowego II RP! I choć po wojnie trend ten uległ przerwaniu i miasto nasze – poza ekstensywną erupcją industrialno-ludnościową cofnęło się w harmonijnym rozwoju, to przecież dzięki SOLIDARNOŚCI wzbiło się swym Strajkiem Generalnym do czynu o znaczeniu ogólnokrajowym, wręcz konstytuującym! Stąd pozwalam sobie na upublicznienie trzech zdjęć z najdonioślejszych, końcowych chwil tego wydarzenia, mimo że to nie ja jestem ich autorem i wszedłem w ich posiadanie przypadkowo. Przeprowadzając mianowicie w latach dziewięćdziesiątych oględziny popożarowe niewielkiego obejścia przedmiejskiego przy ulicy Kolejowej, znalazłem je wśród zgliszczy strychu!! Zabrałem te trzy sfatygowane zdjęcia jako cenną pamiątkę historyczną, nieuchronnie skazaną na zniszczenie; niestety żadnych danych pozwalających na identyfikację Autora… Na pierwszym przedstawionym zdjęciu zobaczymy ową znamienną mszę dziękczynną (Te Deum Laudamus!) koncelebrowaną w jakże siermiężnym entourage przez Bpa Bronisława Dąbrowskiego (Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, osobistego wyłannika Prymasa Stulecia – Stefana Kardynała Wyszyńskiego!). Księża koncelebranci – to wielce zasłużeni dla SOLIDARNOŚCI proboszczowie: u Św. Mikołaja Zbigniew Powada, u. Opatrzności Bożej Józef Sanak i chyba w Brzeszczach – Franciszek Janczy. Największe i najlepsze chwile jakie przeżyłem, później nigdy już nie było tak pięknie…

Jak sądzę – jest to chronologicznie druga fotografia z tego trójzdjęciowego cyklu, przedstawia scenę Sali ZPW„Bewelana”, widać stoły prezydialne, za którymi toczyły się obrady i negocjacje z Komisją Rządową – aż wreszcie przy nich podpisano akt porozumienia kończącego Wielki Strajk Generalny SOLIDARNOŚCI Podbeskidzia. Chwila jest bardzo podniosła: czternastu widocznych na scenie mężczyzn stoi karnie, dwóch w centrum trzyma przed ustami mikrofony i już wszystko wiadomo: HYMN NARODOWY! Za nimi jakby przypadkowo symbole STRAJKU: hasło SOLIDARNOŚĆ, KRZYŻ i GODŁO NARODOWE. I znowu – jakby przypadiem, trzej mężczyźni stojący w centrum to główni bohaterowie Strajku, który dzięki ich cechom osobistym doprowadzony został właśnie do zwycięskiego końca: Nikt przecież nie zaprzeczy, że głównym demiurgiem Strajku był charyzmatyczy Przewodniczący Solidarności Podbeskidzia, błyskotliwy, inteligentny i do tego arbitralny, przy tym żarliwy antykomunista – inż. Patrycjusz Kosmowski! Zaś o tym, że strajk nasz stał się głośny w Polsce i na całym świecie, zadecydował przyjazd – po wielu innych wybitnych działaczach Solidarności – legendarnego, niekwestionowanego autorytetu Solidarności, jej Przewodniczącego – choć tylko prostego elektryka, Lecha Wałęsy! Przyjechał zgasić ten strajk, ale gdy dotarły do niego jego przyczyny i zobaczył determinację strajkującego społeczeństwa - pozostał na dobre i na złe aż do końca, i to on ogłosił strajk okupacyjny na wieść o mającej nastąpić pacyfikacji! Wreszcie to on poprosił o mediację Kościoła – stąd stojący skromnie pomiędzy nimi specjalny wysłannik Prymasa Polski Biskup Bronisław Dąbrowski, doświadczony w negocjacjach z Władzami PRLu mediator, ostatecznie doprowadził wraz z biskupami katowickimi Dominem i Zimniakiem do końcowego porozumienia. Wcześniej napisałem o cechach konstytuujących tego porozumienia: po raz pierwszy przecież reżym komunistyczny zmuszony został pogodzić się z wolą ludu i odwołał z wysokich stanowisk partyjnych i urzędowych swoich wiernych, a skorumpowanych paladynów! I tym razem nie była to karuzela stanowisk, na stanowiska partyjne, wojewódzkie, miejskie, powołano ludzi – jak na tamte czasy – przyzwoitych, stąd i niespełna rok później zmiótł ich stan wojenny…

Ostatnia już prezentowana fotogtafia, była chronologicznie zapewne najwcześniejszą, na co wskazuje pewien rozgardiasz: na scenie Sali ZPW „Bewelana”: pomimo wygłaszanego akurat do mikrofonu przemówienia przez samego Przewodniczącego NSZZ SOLIDARNOŚĆ Lecha Wałęsę – w wypełnionej przecież do ostatniego miejsca sali, a tu za jego plecami jakieś rozmowy czy może uzgadniania z panami w garniturach – zapewne z Delegacji Rządowej! Członkowie Prezydium Komitetu Strajkowego co prawda wszyscy karnie stanęli, ale nie za bardzo przysłuchują się słowom Szefa swojego Związku, ani chybi oznaka zmęczenia i przeżywanego przez nich do ostatniej chwili skrajnego napięcia nerwowego – jakby do nich nie dotarło jeszcze to, co osiągnęli… Ale i po samym LECHU też widać, że jest zmęczony, jak by nie było – czuł się odpowiedzialny nie tylko za sytuację tu w BEWELANIE, ale przecież i w całej Polsce! Tyle, że w porówaniu z naszymi bielskimi działaczami – on już jest rutyniarzem i politykiem, potrafiącym jak równy z równymi potykać się z wysokowykształconymi, cwanymi przedstawicielami władz, nie pozwalającym zrobić się w konia i za to serdecznie przez nich nie cierpianym! Myślę i jestem przekonany, że pamięć o nieśmiertelnym czynie ludzi pracy Podbeskidzia w styczniowo-lutowym Strajku Generalnym 1981 roku oraz te trzy niesłusznie zapomniane dziś nazwiska: Kosmowski – Wałęsa – Dąbrowski, w mieście naszym zaniedługo znów zajaśnieją w pełnym blasku, wystarczy na to zmiana pokoleń. Chciałoby się jednak dożyć choć chwili, gdy nazwiskami tych Wielkich Ludzi, uhonorowane zostaną w Mieście naszym pierwsze ulice, place, szkoły, gmachy publiczne… Byłym Kolegom Strajkowym – dzisiejszym prominentom dedykuję!

Patrząc na poprzednie zdjęcia "post ante" - nasuwała się myśl: "Gorzej juz być nie może!" Po niespełna roku, w przededniu trzydziestejpiatej rocznicy naszego Strajku, wiemy już, że może być i jest jeszcze o wiele gorzej. Wystarczy spojrzeć na te dwa zdjęcia! Nie będzie już mojego apelu - czy ja wiem, do władz? do byłych Solidarnościowców ryzykujących Strajkiem dosłownie wszystko? do beneficjentów przemian jakie implikował ten zryw wolnosciowy Społeczeństwa Podbeskidzia? Wołanie na puszczy...

Pod takim nagłówkiem ukazał się w bielskiej witrynie "Gazety Wyborczej" artykuł Pani Redaktor Ewy Furtak w dniu 04.02.2016 wraz z informacją, że w piątek 05.02.2016 roku o godz. 16.00 w Sali Koncertowej Zespołu Szkól Muzycznych przy ul. Wyspiańskiego, odbędą się uroczystości upamiętniające zwycięskie zakończenie Strajku Generalnego Podbeskidzia... Inforamacji - dlaczego nie w Hali Bewelany (jak się należy!) - nie przeczytaliśmy... A na twarzy Lidera Strajku - PATRYKA, nie widać radości, nie tak miało być...

Rok czasu – to chyba wystarczająca cezura czasowa dla odnotowania gorąco oczekiwanych zmian wyglądu miejsca nie tak dawnej przecież chwały Mieszkańców naszego Podbeskidzia? Komentarz do ostatnich zdjęć – m.innymi z Patrykiem Kosmowskim, był: „gorzej już chyba być nie może?” No i faktycznie: otoczenie wejścia do byłej Hali „Bewelany” nie do poznania: zniknęła przesłaniająca Tablicę Honorową kanciapa, a sam budynek i wejście do niego zmieniły się nie do poznania, mieszczą się tu teraz i Apteka, i Fryzjer no i główny użytkownik: „Psychomedical”, Francja – elegancja! Tylko, tylko … gdzie ta Tablica Honorowa naszego Strajku Generalnego „Solidarności Podbeskidzia”? Dla chcącego – nic trudnego: na naroźniku budynku głównego obecnego Urzędu Skarbowego B-B Południe; trochę jakby ukryta za samochodami i drzewkami, ledwo czytelna – ale jest! A u jej stóp nawet dwa przewrócone, strzaskane znicze typu cmentarnego…

Wystarczyło tych trzydzieści sześć lat jakie upłynęły - i jakby symbolicznie zeszła niemal cała pozłota z upamiętnienia Wielkiego Strajku Generalnego... No wstyd P.T. Beneficjenci, nawet nie wykorzystaliście dla odnowienia Tablicy Honorowej jej przemieszczenia z miejsca honorowego - obok wejścia na Halę, na niezwiązany ze Strajkiem jakby boczny tor...

Z jednej strony – cieszy, że otoczenie Miejsca Pamięci zostało uporządkowane, ale … czuję niedosyt związany z zabraniem Tablicy Honorowej z właściwego miejsca obok wejścia na byłą Halę „Bewelany” – na której ongiś permanentne obrady i negocjacje, nie mówiąc już o niechlujstwie wyglądu samej tablicy! Pytam więc pracowników Apteki, kiedy została przemieszczona ta tablica: nie wiedzą, Apteke objęli we wrześniu 2016 i nawet nie znali kontekstu tej lokalizacji z wydarzeniami, dzięki którym Miasto nasze znane się stało w Polsce i na całym świecie! Hic transit gloria mundi… Kierują mnie do gospodarza budynku, sąsiedniej F-y „Psychomedical”, ale tamtejsza Pani Rejestratorka też nic nie wie, na szczęście ze swojego gabinetu wychodzi elegancka, młoda i przystojna niewiasta i na moje zapytanie żąda, abym … przedstawił listę pytań pisemnie i czekał odpowiedzi! Wyjaśniam, że nie jestem dziennikarzem i tylko dla wpisu do „Beskidii” potrzebuję informacji, czy przemieszczenie Tablicy odbyło się na życzenie jej F-y? „A kto panu coś takiego powiedział?” – „Pytam tylko!” – „My niczego związanego z Tablicą nie żądaliśmy!” Dziękuję za tę odpowiedź, ale odczuwany dyskomfort tylko się pogłębia: a więc znowu mamy do czynienia z typową dla naszego kraju bylejakością i anonimowością złej roboty…

No nie wiem, ale chyba ta pusta płaszczyzna historycznej ściany budynku byłej Hali "Bewelany" byłaby jakby wymarzona dla naszej Tablicy Honorowej, u jej stóp nawet stosowne miejsce do ukwiecenia i złożenia wieńców…